ZABYTKI W PŁOCKU - MUZEUM DIECEZJALNE

W roku 1903 wzniesiono obok katedry budynek, którego przeznaczeniem miało być gromadzenie zbiorów sztuki z terenów diecezji płockiej. Inicjatorem założenia Muzeum Diecezjalnego był ówczesny ks.prałat Antoni Julian Nowowiejski, późniejszy arcybiskup płocki. Niewysoki piętrowy budynek z czerwonej cegły, nawiązujący swym stylem do przebudowywanej w owym czasie katedry, zaprojektował architekt Stefan Szyller.

Fasada muzeum.

Po 25 latach istnienia muzeum, jego powierzchnia okazała się zbyt mała by pomieścić bogatą kolekcję malarstwa, rzeźby, numizmatów i przedmiotów rzemiosła artystycznego i w roku 1930 Franciszek Morawski opracował projekt przebudowy gmachu i sal ekspozycyjnych. 

Elewacja południowa muzeum.

Obok budynku muzealnego powstało malutkie lapidarium. W zewnętrzne mury wkomponowano fragmenty kamiennych detali architektonicznych i nagrobków, głównie z XIV i XVII wieku, usunięte z dawnego wystroju katedry podczas remontu w latach 1901 - 1903.

Wejście.

Z lewej strony widoczne lapidarium.

Na uwagę zasługują trzy pary kolumienek z romańskimi głowicami bliźniaczymi odnalezione w ścianie północnej nawy katedry.

Obecnie muzeum posiada ponad 10 tysięcy eksponatów, a zbiory gromadzone są w dwóch głównych działach: sztuka i historia. Możemy obejrzeć bardzo cenny zbiór pasów kontuszowych eksponowanych w pomysłowo zaprojektowanej do tego celu szafie, późnogotycki pastorał biskupa Krzyckiego, rzeźby z XV i XVI wieku, iluminowane rękopisy - między innymi Biblię Płocką i Ewangeliarz z XII wieku, bullę Grzegorza IX z 1232 roku, księgę Objawień św. Brygidy z około 1400 roku, dokument lokacyjny miasta Płocka z 1237 roku, zbiory archeologiczne oraz obrazy malarzy europejskich. Warte obejrzenia są również militaria, gdzie zgromadzono m.in. średniowieczne bombardy, hakownice, garłacze, pistolety, egzemplarze broni białej oraz pamiątki powstań narodowych.

Mały moździerz z XV w.

Małe polskie działko polowe z XVI w.

Polska półhakownica murowa z XV w.

Dodam, że Muzeum Diecezjalne w Płocku należy do najstarszych tego typu instytucji w Polsce. Muzeum Diecezjalne w Płocku im. bł. abpa Antoniego Juliana Nowowiejskiego znajduje się przy ul. Tumska 3 a.