W miejscu dawnego zamku znajduje się obecnie neogotycki pałac. |
Bibliografia:
* Leksykon Zamków w Polsce. L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm. Wydawnictwo Arkady.
Serdecznie witam na moim blogu wszystkich miłośników i pasjonatów zamków, pałaców i dworów. Znajdziecie tutaj fotki zamków, ruin, dworów, pałaców oraz kościołów romańskich wraz z krótkim opisem. Mam nadzieję, że mój blog przybliży wielu z Was nie tylko te powszechnie znane obiekty ale również te zapomniane, znajdujące się z dala od szlaków turystycznych. Zatem zapraszam wszystkich pasjonatów i życzę miłej lektury... :-)
W miejscu dawnego zamku znajduje się obecnie neogotycki pałac. |
Bibliografia:
* Leksykon Zamków w Polsce. L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm. Wydawnictwo Arkady.
Widok od północnego - wschodu. |
Na podstawie badań archeologicznych i architektonicznych można stwierdzić, że powstanie zamku nastąpiło w II połowie XIV stulecia, podczas panowania księcia Bogusława V i Elżbiety, córki Kazimierza Wielkiego. Miejscem, które wyznaczono na budowę warowni była wyspa, którą kupił książę w roku 1352, po czym przez kolejne dwadzieścia lat sukcesywnie budowano na niej zamek. Obiekt pobudowany został na planie zbliżonym do kwadratu o wymiarach 32 x34 metry, otoczonym murem obronnym zwieńczonym blankami z wewnętrznym dziedzińcem. Wjazd do zamku znajdował się od strony miasta i prowadził przez most na kanale młyńskim oraz podzamcze, do bramy w murze obronnym w skrzydle północnym. Brama posiadała strzelnice oraz ganek dla straży zamkowej. Zamkowe budynki umiejscowione były wzdłuż wschodniej oraz południowej linii murów. Na wschód od bramy północnej znajdował się trzykondygnacyjny budynek mieszkalny dla załogi zamku, który był połączony parterowo z dużą salą rycerską. Natomiast narożnik południowo wschodni zajmował dwupiętrowy budynek mieszkalny przeznaczony prawdopodobnie dla zarządcy książęcego. W południowym skrzydle zamku znajdowała się trójkondygnacyjna wieża obronna o wysokości 23 metrów z przejazdem bramnym w kierunku podzamcza gospodarczego. Do wieży przylegało skrzydło południowe, w którym parter zajmowała sala reprezentacyjna, a na pozostałych piętrach pomieszczenia mieszkalne rodziny książęcej. Na przestrzeni XV i XVI wieku zamek jako książęca rezydencja uległ wielokrotnym modernizacjom i rozbudowom.
Widok od wschodu |
Po śmierci ostatniego Gryfity, księcia Bogusława XIV, w roku 1653 Pomorze zostało przyłączone do Marchii Brandenburskiej, a w roku 1701 do Królestwa Pruskiego. Następnie zamek w roku 1654 został własnością sukcesorów brandenburskich, pełniąc funkcje administracyjno - gospodarcze. W latach 1679 - 80 warownia dwukrotnie poważnie ucierpiała z powodu pożaru wywołanego przez uderzenie pioruna. W I połowie XVIII stulecia podjęto próby odbudowy części zamku, niestety nie zwracając uwagi na zachowanie jego pierwotnych cech. W czasie wojen napoleońskich , w latach 1807 - 1808, w obiekcie urządzono lazaret dla żołnierzy francuskich. Poprzez nieodpowiednie użytkowanie i brak remontów, zamek uległ posuwającej się dewastacji co mogło doprowadzić na początku XIX stulecia do jego całkowitej rozbiórki. Na szczęście skończyło się tylko na rozbiórce najbardziej zniszczonych fragmentów warowni. Skrzydło zachodnie zamku zostało rozebrane do poziomu dziedzińca, zachowując gotyckie piwnice. Zostały rozebrane również górne kondygnacje budynku bramnego oraz budynku południowo - wschodniego, a także uległo zmianie zwieńczenie wieży. Około 1850 roku wnętrze skrzydła południowego zamku zostało przebudowane i zaadoptowane do pełnienia funkcji sądu i więzienia. Natomiast skrzydło wschodnie zostało przeznaczone na magazyn zbożowy. Dopiero w latach 1929 -1935 został przeprowadzony remont zamku, w którym miało mieć siedzibę muzeum. Niestety prace były prowadzone bez jakichkolwiek badań archeologicznych i architektonicznych, co spowodowało wiele nieścisłości adaptacyjnych. Rozpoczęcie działalności Muzeum Powiatowego w Darłowie datuje się na 1 lipca 1930 roku, nieprzerwalnie do marca roku 1945. Po zakończeniu wojny dnia 1 lipca 1945 roku w zamku zostało utworzone Muzeum Regionalne. Dopiero w latach 1971 - 1988 zamek w Darłowie przeszedł kapitalną odbudowę i rewaloryzację z uwzględnieniem źródeł ikonograficznych oraz wyników badań architektonicznych i archeologicznych, przeprowadzonych przed i w czasie remontu. Po trwających kilkanaście lat prac remontowych i konserwatorskich, muzeum znajdujące się w Zamku Książąt Pomorskich w Darłowie ponownie udostępniono zwiedzającym dnia 22 października 1988 roku. Muzeum posiada eksponaty rzemiosła artystycznego, etnografii pomorskiej, sztuki sakralnej oraz wyposażenia wnętrz.
Wieża bramna od południa |
Dwa poniższe zdjęcia przedstawiają przejazd bramny w wieży południowej. Widok od strony dziedzińca.
Na zdjęciu poniżej widoczny przejazd bramny w kurtynie północnej. Widok od strony dziedzińca.
Łamanie na kole |
Łoże Prokrustowe. |
Zamek Książąt Pomorskich znajduje się na ulicy Zamkowej 4. Od Płocka oddalony jest o ok. 395 km.
Widok na dziedziniec zamkowy. |
Widok od strony podzamcza z widoczną fosą |
Widok od strony zamku |
Widok z wieży na dawne przedzamcze. Obecnie miejsce zamieszkania właścicieli zamku. |
Na przełomie XIII i XIV wieku na miejscu pruskiego grodu zostaje wzniesione przez Krzyżaków drewniane założenie obronne. Dopiero na początku XIV stulecia komtur ostródzki Gunter von Hohenstein rozpoczął budowę kamienno-ceglanego zamku jako siedziby komornika krzyżackiego. W niedługim czasie, na zachód od warowni, na terenie istniejącej już wcześniej wsi, w roku 1359 założono miasto. Przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim otrzymało od Wielkiego Mistrza Winrycha von Kniprode. Miasto przyjęło nazwę Hohenstein, na cześć założyciela zamku i tworzącego się przy nim miasta. Olsztynek miał regularny kształt o prostokątnym obrysie ze znajdującym się pośrodku czworokątnym rynkiem. Obecnie zewnętrzny zarys średniowiecznego miasta przedstawiają zachowane mury obronne z basztami. W latach 1415 - 1422 Olsztynek zostaje otoczony fortyfikacjami miejskimi. Obwarowania w Olsztynku miały długość około 1000 metrów. Grubość murów wynosiła 2 metry, natomiast ich wysokość sięgała do 9 metrów. W linii obwarowań znajdowało się 13 baszt łupinowych. Fortyfikacje posiadały również 2 bramy: Nidzicką zwaną Polską oraz Wysoką zwaną Niemiecką. Niestety obie się nie zachowały, zostały rozebrane na początku XIX stulecia. Do chwili obecnej możemy oglądać zachowane w 1/3 mury obronne w Olsztynku oraz dwie baszty.
W najlepszym stanie zachował się tzw. Dom Mrongowiusza, czyli przekształcona baszta łupinowa.
Dawna baszta obecnie Dom Mrongowiusza, widok od zewnątrz. |
Poniżej zamieszczam plan fortyfikacji miejskich z drugiej połowy XIX wieku ( )
1. Zamek
2. Dziedziniec zamkowy
3. Dawny kościół parafialny, obecnie Salon Wystawowy
4. Dawna baszta, obecnie Dom Mrongowiusza
5. Zachowane mury obronne
6. Fragment baszty okrągłej
Widoczny południowy ciąg murów obronnych, znajdujący się wzdłuż ulicy Składowej.