ZABYTKI W PŁOCKU - DAWNA KANONIA Z XV w.

W połowie XV wieku naprzeciwko rezydencji biskupiej, przy ulicy prowadzącej na zamek powstała murowana, gotycka kanonia. Została wzniesiona ok. roku 1445 przez Stefana z Miszewa, kanclerza księcia warszawskiego Bolesława IV, kanonika warszawskiego i płockiego. Jest niewątpliwie jedną z nielicznych w mieście ocalałych budowli gotyckich, utrzymana przez wiele lat w nienagannym stanie technicznym i szczycąca się pięknym wystrojem wnętrz.

Widoczna elewacja zachodnia kanonii oraz fragment Domu Biskupiego z lewej.

Towarzystwo Naukowe Płockie powstało 3 czerwca 1820 roku z inicjatywy rektora Szkoły Wojewódzkiej Kajetana Morykoniego, a jego pierwszym prezesem był biskup płocki Adam Michał Prażmowski, natomiast protektorami Towarzystwa byli między innymi hrabia Potocki, Julian Niemcewicz, Bogumił Linde oraz Feliks Bentkowski.

Główne wejście.

W 1863 roku w okresie powstania styczniowego, popełnił w niej samobójstwo prawnik Wojciech Zegrzda, jeden z organizatorów i przywódców nieudanego szturmu na odwach, w którym bronili się Rosjanie.Władze rosyjskie w odwecie budynek wraz z innymi kanoniami skonfiskowali i następnie sprzedali na licytacji. W roku 1908 budynek został kupiony przez Towarzystwo Naukowe Płockie, które po reaktywowaniu przez doktora Aleksandra Macieszę w marcu 1907 roku rozpoczęło w nim statutową działalność.

Według statutu,Towarzystwo Naukowe Płockie "ma na celu krzewienie i upowszechnianie nauki, prowadzenie badań naukowych w szczególności dotyczących regionu Mazowsza Płockiego". Towarzystwo posiada również Bibliotekę im. Zielińskich największą na Mazowszu Płockim, posiadającą w swoich zbiorach liczne starodruki i inkunabuły.

Od wielu lat Towarzystwo jest najważniejszą na Mazowszu placówką naukową, służącą rozwojowi badań w wielu dziedzinach życia. Zasobami bibliotecznymi służy również licznym szkołom, w tym również wyższym.

Dawna kanonia znajduje się przy Pl. Narutowicza 8.