sobota, 23 maja 2015

KÓRNIK - Pozostałości Zamku z XV w. (woj.wielkopolskie, pow.poznański)



Elewacja południowa z orientalnym ryzalitem.

W otoczeniu zadbanego parku możemy obecnie podziwiać piękną neogotycką rezydencję, która powstała w efekcie wielokrotnie przeprowadzanych modernizacji średniowiecznego zamku rycerskiego. Wzniesiono go na początku XV wieku, kiedy właścicielem Kórnika został kanonik gnieźnieński i kanclerz kapituły w Poznaniu, Mikołaj Górka. Obecnie zespół zamkowy składa się z zamku, oficyn, pawilonu ogrodowego oraz parku. 


Widok od południowego - wschodu. Z prawej strony widoczna neogotycka ceglana wieża. 


Widok na elewację frontową -  północną, wraz z mostem.



Pierwsza udokumentowana wzmianka o istnieniu zamku pochodzi z 1437 roku. Składał się on z dwóch trzypiętrowych skrzydeł połączonych murem od północy i wjazdem od strony południowej. W południowo - wschodnim narożniku wzniesiono cylindryczną wieżę, pozostałe naroża wzmocniono szkarpami. Wzdłuż skrzydła zachodniego znajdował się wsparty na arkadach kryty ganek. Całe założenie zajmowało niewielką wysepkę otoczoną fosą. Wjazd wiódł przez zwodzony most i wybudowaną w kształcie wieży bramę z opuszczaną, okutą drewnianą kratą.


Elewacja południowa z łukiem indyjskim, nawiązującym do architektury hinduskiej.










W 1565 roku kolejny przedstawiciel rodu Górków przystąpił do rozbudowy rezydencji. Powstało dwukondygnacyjne skrzydło północne z dwoma wieżami, między którymi poprowadzono kryty dachem ganek. Przy północnym narożu skrzydła zachodniego dobudowano aneks pełniący funkcje sanitarne. Kórnik był z pewnością jedną z bogatszych i piękniejszych rezydencji magnackich, gdyż podejmowano tu ważnych gości. Po bezpotomnej śmierci Stanisława Górki w roku 1592 zamek odziedziczył jego siostrzeniec, Jan Czarnkowski, kasztelan sanocki. W 1604 roku  dokonał on ze swym bratem Andrzejem wymiany dóbr kórnickich na miasto Wronki i osiem wsi. Nowy właściciel wkrótce sprzedał zamek jednemu z najbogatszych magnatów Wielkopolski, Zygmuntowi Grudzińskiemu. Z kolei jego następca Andrzej Karol Grudziński, odsprzedał Kórnik Zygmuntowi Działyńskiemu. 



Poniżej zamieszczam kilka zdjęć zamkowych wnętrz, Sali Mauretańskiej, w której znajduje się kolekcja zbroi i broni palnej oraz pokój Władysława Zamoyskiego, który zajmowany był przez ostatnich właścicieli rezydencji.













Sala Mauretańska.

Widoczne kirysy husarskie z XVII /XVIII w.
Pełna zbroja husarska z zachowanym skrzydłem.
                                                            


















Pokój Władysława Zamoyskiego.

                                  

Widoczne przy oknie biurko mahoniowe z XIX w.oraz
 szafa gdańska z XVII w.
Widoczna szafa bretońska z XVII w. oraz XIX w.
stojak do map ściennych.





                                                            



                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  


Na początku XVIII wieku nowi właściciele przekształcili zamek w pałacową rezydencję. Zlikwidowano dachy i rozebrano gotycki budynek bramny, całość wraz z wewnętrznym dziedzińcem, nakryto nowym łamanym dachem. Z dawnego dziedzińca na poziomie pierwszego piętra utworzono sień, a na poziomie drugiego salę. Od strony północnej powstało główne reprezentacyjne wejście z tarasem na drugim piętrze, prowadzące na rozległy dziedziniec zabudowany oficynami. Wokół zamku założono rozległy park, do którego prowadziło dawne wejście południowe. 


                                        

Narożnik południowo - zachodni zamku.


Na dziedzińcu zamkowym znajdują się barokowe XVIII - wieczne oficyny.

Ostatnia przebudowa miała miejsce w pierwszej połowie XIX wieku. Jej inicjatorem był Tytus Działyński, który zgodnie z panującą modą nadał rezydencji charakter romantycznej budowli obronnej. Będąc z zamiłowania bibliofilem i kolekcjonerem militariów, w zamkowych wnętrzach urządził wspaniałą bibliotekę, pełną starodruków oraz pamiątek narodowych. Jego wnuk, hrabia Władysław Zamoyski, w 1924 roku przekazał Kórnik z jego bogatymi zbiorami państwu polskiemu. 


Pomnik Tytusa Działyńskiego.


Obecnym gospodarzem rezydencji jest Polska Akademia Nauk. Mieści się tu Biblioteka Kórnicka z cennym księgozbiorem, pracownie naukowe, a także muzeum z bogatą kolekcją obrazów, rzeźb, militariów oraz trofeów myśliwskich. Zamek w Kórniku słynie przede wszystkim z pięknego założenia parkowego i ogrodu dendrologicznego otaczającego rezydencję Działyńskich i zajmującego aż 30 ha. Rośnie tu prawie 3 tys. gatunków drzew i krzewów z całego świata. Do arboretum polecam wybrać się wiosną, w porze kwitnienia magnolii i azalii.
Zamek leży 25 km na południowy zachód od Poznania i znajduje się nieopodal rynku, przy ul: Zamkowej 5. Wejście do zamku i arboretum jest płatne.

1 komentarz:

  1. Moja wiedza własnie została poszerzona :) Z miłą chęcią czekam na kolejny post..

    OdpowiedzUsuń