niedziela, 26 kwietnia 2015

PODZAMCZE - Zamek Ogrodzieniec z XIV - XV w.(woj.śląskie, pow.zawierciański)


Zamek Ogrodzieniec. Widok od strony wschodniej.

Ruiny Zamku Ogrodzieniec w miejscowości Podzamcze wznoszą się wśród charakterystycznych wapiennych ostańców w miejscu dawnego grodu. Na przełomie XII i XIII wieku, stał tu drewniany gród, a na jego ruinach Kazimierz Wielki wzniósł zamek. Jego obronę stanowiły otaczające go z trzech stron strome zbocza i kamienny mur. Wjazd do zamku wiódł wąską szczeliną między skałami a wewnątrz znajdował się dom mieszkalny i budynki gospodarcze. Twierdza była siedzibą rodu Włodków, lecz kolejno zmieniała właścicieli. Przejętą za długi warownię w roku 1530 przejął Seweryn Boner, który rozbudował warownię i przekształcił w renesansową rezydencję obronną, składającą się z czterech skrzydeł wokół dziedzińca z krużgankami.





Skrzydło wschodnie czyli Zamek Wysoki miało charakter obronny i dostępne było jedynie po drabinach, dopiero później wykuto skalne schody. W przyziemiu ulokowano magazyny a na południowej skale wzniesiono Zamek Średni. W skrzydle północnym mieściła się kuchnia i studnia natomiast na piętrze znajdowały się pomieszczenia dla wojska i służby, a wyżej komnaty mieszkalne. Skrzydło północne i południowe połączone było galerią, w której umieszczono sypialnię właściciela, gabinet z biblioteką oraz toaletę. Wjazdu na zamek broniła wysoka wieża bramna ze zwodzonym mostem nad sucha fosą, w której  również urządzono kaplicę.



Baszta bramna.



Renesansowy portal bramy wjazdowej z pozostałościami tarcz z herbami Bonerów.

W połowie XVI wieku do Zamku Średniego dobudowano budynek mieszkalny zwany Kurzą Stopką. Trzy piętra zajmowały kazamaty z otworami strzelniczymi,  wyżej była izba białogłów, sala balowa i umywalnia. Po śmierci Seweryna Bonera Ogrodzieniec odziedziczyła jego córka, Zofia Firlejowa. Za jej czasów zbudowano basteję - beluardę i Salę Marmurową, a wjazd na teren dziedzińca gospodarczego poprowadzono przez okratowana bramę. Od strony zachodniej powstał Dziedziniec Rycerski otoczony fosą i murem z narożną basztą.

Fragment Dziedzińca Rycerskiego.


Widok na wieżę od strony dziedzińca. Widoczne również kramy z pamiątkami.



Na dziedzińcu głównym, zwanym "Pańskim"





Niestety podczas potopu szwedzkiego warownia została uszkodzona i ograbiona. Remontu murów i rozbudowy podzamcza dokonał następny właściciel. Kolejna wojna ze Szwecją przyniosła ponowne ograbienie zamku i jego pożar. Mimo tego, że warownia zmieniła właściciela, to brak środków finansowych nie pozwolił na przywrócenie mu dawnej świetności. Zamek był zamieszkany do 1810 roku. Niestety pozostawiony bez opieki, stał się źródłem pozyskania materiałów budowlanych.


W oddali widoczna Góra Birów ze znajdującą się rekonstrukcją grodziska.



Na dwóch poniższych zdjęciach widzimy teren podzamcza, na którym znajduje się amfiteatr z wyróżniającym się w tle ostańcem zwanym "Wielbłądem" oraz znajdujące się między skałami pomieszczenie z salą tortur zwane Katownią Warszyckiego.


                                                                                           


Skrzydło północne warowni.



Widok ruin zamku od strony Rynku.


Obecnie zamek jest zabezpieczony w postaci trwałej ruiny. Warownia znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr. 790. oddalonej ok. 60 km. od Katowic. Do zamku prowadzą tablice informacyjne, a sama warownia widoczna jest z daleka.
Na Zamku Ogrodzienieckim z  pewnością warto zobaczyć wieżę bramną, pospacerować po komnatach oraz wspiąć się na Zamek Wysoki, z którego roztacza się wspaniały widok na okolicę, a w odległości jedynie 2 km. również warto odwiedzić zrekonstruowany drewniany gród na Górze Birów. 
Jako ciekawostkę dodam, że ruiny zamku stanowiły również scenerię do filmowej adaptacji "Zemsty" Aleksandra Fredry w reżyserii Andrzeja Wajdy oraz plener do ostatniego odcinka serialu "Janosik'' pt. "Zdrada."

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz