CHĘCINY - Zamek Królewski z XIII/XIV w. (woj. świętokrzyskie, powiat kielecki)

Widok ruin zamku od zachodu.

Budowę fortecy rozpoczęto prawdopodobnie około 1272 roku. Wówczas została zbudowana górna część zamku, składająca się z dwóch cylindrycznych baszt obronnych i dziedzińca. Ta część zamku została zbudowana, jako część mieszkalna. Zamek posiadał swoją własną kaplicę, ulokowana przy baszcie wschodniej. Skarbiec zamkowy zlokalizowany był w pomieszczeniu położonym nad kaplicą. 

Poniżej zamieszczam rekonstrukcję zamku.

1.  Brama Zachodnia                 
2.  Kwadratowa baszta    
3.  Dziedziniec
4.  Wieża Donżon
5.  Wieża - Strażnica
6.  Kaplica zamkowa
7.  Średniowieczny wjazd
8.  Budynek mieszkalny






 
Pewne jest, iż zamek istniał w 1306 roku, kiedy król Władysław Łokietek ofiarował budowlę biskupowi krakowskiemu Janowi Muskacie. Rok później, w pretekście wykrycia spisku przeciw królowi, zamek ponownie stał się własnością króla. W 1318 roku skarbiec Archidiecezji Gnieźnieńskiej został zdeponowany w zamku i pozostawał chroniony przeciw wojskom Zakonu Krzyżackiego. Zamek odegrał istotną rolę, jako miejsce zgromadzenia wojsk ziem małopolski i wielkopolski przed wyruszeniem w 1331 roku na Bitwę pod Płowcami z Zakonem Krzyżackim. 

Ruiny zamku od wschodu

W pierwszej  połowie XIV wieku warownia została rozbudowana przez króla Kazimierza III Wielkiego. W 1376 roku zbudowano Dolny Dziedziniec z kwadratową basztą, tworząc obecny zarys zamku. Wówczas zamek stał się rezydencją królowej Adelajdy Heskiej. W kolejnych latach na zamku mieszkały: Elżbieta Łokietkówna, Zofia Holszańska i jej syn Władysław Warneńczyk oraz z pochodzenia Włoszka - królowa Polski Bona Sforza. W późniejszym czasie warownia była wykorzystywana jako więzienie stanu, a lochy umieszczono pod wschodnią basztą. Pośród uwięzionych znajdowali się: Michael Kuchmeister von Sternberg - przyszły Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego oraz Andrzej Wingold, przyrodni brat Króla Jagiełły. Zamek na krótko odzyskał swoją świetność dzięki odbudowie poczynionej przez starostę chęcińskiego Stanisława Branickiego. Jednakże w drugiej połowie XVI wieku zamek zaczął popadać w ruinę. W 1588 roku sejm nakazał wyniesienie ksiąg z zamku do kościoła parafialnego. W 1607 roku zamek został zaatakowany i spalony przez rokosz Zebrzydowskiego. W 1657 roku zamek został po raz kolejny podpalony i częściowo zniszczony przez wojska Rakoczego. Podczas Potopu Szwedzkiego zamek został jeszcze bardziej zrujnowany i pozostaje trwałą ruiną do dnia dzisiejszego. 

Widok zamku od wschodu

Pozostałości budynku mieszkalnego

Ruiny Zamku w Chęcinach były wielokrotnie konserwowane. Pierwsze poważne prace zabezpieczające ruiny przed zniszczeniem były prowadzone w 1877 roku. Pomiędzy I a II wojną światową ruiny zamku były konserwowane przez ówczesnego burmistrza miasta Chęciny - Edmunda Padechowicza. Po II wojnie światowej prowadzono kolejne prace zabezpieczające na zamku. Odbudowano środkową basztę,  a we wschodniej baszcie urządzono punkt widokowy. W tym roku również zamek poddawany był rewitalizacji oraz pracom archeologicznym.

Baszta kwadratowa.

Zamek w XIV w. uchodził za najpotężniejszą polską warownię ze względu na swoje walory obronne, wzniesiony na podłużnym i nieforemnym wzniesieniu (357 m n.p.m.) oraz lokalizację na przecięciu ważnych szlaków handlowych. 
Malownicze położenie obiektu sprawia, że jest chętnie odwiedzanym i fotografowanym zamkiem...również przeze mnie :)

Panorama Chęcin z zamku.