FROMBORK - Warownia katedralna z XIV w. (woj.warmińsko - mazurskie, pow.braniewski)

Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św.Andrzeja Apostoła. Widok z Wieży Radziejowskiego.

Warownia katedralna kapituły warmińskiej mieszcząca się na wzgórzu nad brzegiem Zalewu Wiślanego, miedzy rzekami: Bauda i Narusa posiada rozbudowany system obronny, mocniejszy niż niejeden zamek. Dlatego pozwoliłem sobie zamieścić  Frombork na swojej liście zamków jako ufortyfikowany zespół katedralny. Nawet w dokumentach z XIII wieku katedra określana była terminem castrum, oznaczającym zamek. Sprawiło to, że siedziba kapituły znalazła swoje miejsce na liście twierdz i zamków polskich. Najważniejszy budynek warowni to katedra – klejnot architektury gotyckiej. W północno – wschodniej Europie jest to jedna z największych i najpiękniejszych budowli sakralnych, która charakteryzuje się cechami obronnymi. Zbudowana została w latach 1329 - 1388, zaś pierwsza katedra, drewniana, stanęła już w roku 1280.

Warownia posiada osiem wież i baszt (plus jedna niezachowana) oraz wspaniałą główną bramę z dwiema basztami i drewnianym mostem. Na teren warowni można wejść bramą główną (południową, na zdjęciu poniżej) lub zachodnią. Do głównego wejścia prowadzi drewniany most przerzucony nad zachowanymi fundamentami dawnego barbakanu (od ul. Katedralnej).

Główna brama - południowa

W narożniku południowo – zachodnim znajduje się potężna 40 m. ośmioboczna baszta z kwadratową dzwonnicą zwaną Wieżą Radziejowskiego, która powstała na murach wielkiej bastei. W 1945 roku została spalona, a w latach 1972 - 1973 odbudowana i urządzono w niej niewielkie muzealne planetarium. W dzwonnicy wisi wahadło Foucaulta, przyrząd służący obserwacji dobowego ruchu wirowego Ziemi.

Wieża Radziejowskiego z tarasem widokowym.

W północno - zachodnim skrzydle warowni znajduje się Wieża Kopernika – najstarszy element w całym założeniu fortyfikacji Wzgórza Katedralnego. Wieża została zbudowana przed rokiem 1400 ale jej wyższe kondygnacje ulegały przebudowom. W roku 1945 została spalona a jej rekonstrukcję dokonano w 20 lat później bo w roku 1965. Mimo, że służyła ona w latach 1504 - 1543 wielkiemu astronomowi za prywatną komnatę, do dziś zachowały się w niej otwory strzelnicze. Obecnie w jej przyziemiu urządzono 

wnętrze przypominające pracownię wielkiego astronoma. 

Po lewej stronie wieża bramna - zachodnia

   

Wieża Kopernika.

      
                                                     

             

W północnej linii murów obronnych, mieści się półokrągła baszta obronna, zwana Basztą Kustodii od wzniesionego obok domu kustosza nazywanego Kustodią.

Zaułek przy Baszcie Kustodii.

Najbardziej znanym mieszkańcem fromborskiego zamku był Mikołaj Kopernik, kanonik kapituły warmińskiej, który mieszkał i pracował na wzgórzu katedralnym prawie nieprzerwanie (z wyłączeniem ponad 4 lat na pracę w Olsztynie) od 1510 roku aż do śmierci w 1543 roku. To tutaj opracował swoje największe dzieło „O obrotach sfer niebieskich”, które zrewolucjonizowało dotychczasowe pojęcie o wszechświecie. Mikołaj Kopernik tutaj zmarł i został pochowany we fromborskiej katedrze.

Widok na wzgórze katedralne od północnego zachodu (od lewej widoczna Baszta Kustodii)
oraz  pomnik Mikołaja Kopernika

Położenie jak i sama zabudowa Wzgórza Katedralnego jest piękna i zarazem unikatowa. 

Mnie osobiście warowna katedra fromborska urzekła, nie tylko swoim miejscem usytuowania, ciekawą historią ale przede wszystkim architekturą. 

Ja dostałem się do Fromborka promem wycieczkowym z Krynicy Morskiej, który wypływał raz dziennie. Sam rejs trwał 1,5 godziny a jego koszt wynosił 4o zł/os. (+ opłata za przewodnika, już na miejscu)

Podsumowując ...Frombork - piękne miejsce, które obowiązkowo trzeba zobaczyć ! Polecam :) 

Widok na Zalew Wiślany. Na pierwszym planie neogotycki kościół  św. Wojciecha.