CZERWIŃSK nad WISŁĄ - Kościół romański z XII w.(woj.mazowieckie, pow.płoński)

Kościół romański  z XII w.

Kościół  pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie pochodzi z XII wieku i uznawany jest za cenny zabytek architektury romańskiej, którego też wielokrotne przebudowy  spowodowały dodanie mu elementów gotyckich i barokowych. Fundatorem romańskiej świątyni i klasztoru był biskup płocki Aleksander z Mallone oraz książęta: Bolesław Kędzierzawy i Henryk Sandomierski. Papież Hadrian IV bullą z 18 kwietnia 1155 roku przyjmuje klasztor Najświętszej Marii Panny w Czerwińsku pod opiekę Stolicy Apostolskiej i potwierdza jego posiadłości. Klasztor założono dla Kanoników Regularnych sprowadzonych najprawdopodobniej z Liege, z opactwa św. Idziego.

Pod koniec  XVI wieku opactwo czerwińskie było jedną z najbogatszych instytucji kościelnych na Mazowszu. Do Czerwińska, głównie z racji istnienia tu opactwa, przybywali przedstawiciele władz duchownych oraz świeckich. Ich orszaki zatrzymywały się w okolicy, co nie pozostało bez wpływu na sytuację materialną mieszkającej wokół ludności. Przebywali tu przedstawiciele duchowieństwa, m.in. legaci papiescy oraz władcy świeccy- książęta mazowieccy i królowie polscy. W 1361 przebywał tu król Kazimierz Wielki oraz Władysław Jagiełło, który trzykrotnie odwiedzał Czerwińsk. Wszystkie jego pobyty związane były z toczącym się konfliktem z Państwem Zakonnym. Czerwińsk  był również miejscem, gdzie w dniach 2- 3 lipca 1410 roku polskie wojska przeprawiały się przez Wisłę. Wtedy to po raz pierwszy w naszej historii został wykorzystany most pontonowy, zbudowany w tym celu pod Kozienicami i spławiony w dół Wisły.
                                                                               
                                                                                   

Główne wejście do Bazyliki.

17 kwietnia 1819 roku arcybiskup warszawski Franciszek Skarbek Malczewski podjął decyzję o kasacie klasztoru. Proboszczem przy klasztornym kościele pozostał kanonik Onufry Barcikowski, który zmarł w 1833 roku. Był to ostatni kanonik związany z Czerwińskiem w 750- letnich dziejach opactwa. Po jego śmierci klasztor objęły siostry norbertanki, które w roku 1902 opuściły klasztor.

W głębi ołtarz główny z ok. 1630 roku.

Od roku 1902 do czasu pojawienia się Salezjanów w 1923 roku klasztor pełnił funkcję kościoła parafialnego. W czasie II wojny światowej cały klasztor i plebanię zajęli Niemcy, pozostawiając salezjanom tylko kilka pomieszczeń. Część wyposażenia kościoła zrabowali Niemcy a resztę zniszczyli wkraczający do Czerwińska żołnierze sowieccy.

W XVII - wiecznym ołtarzu głównym  znajduje się obraz Matki Bożej Pocieszenia, Królowej Mazowsza. Namalowany został w 1612 roku, przez Łukasza z Łowicza. Wzorowany jest na pochodzącym z IV wieku wizerunku Matki Bożej Śnieżnej z Bazyliki Santa Maria Maggiore w Rzymie. Matka Boża w półpostaci z Dzieciątkiem na ręku trzymającym berło i księgę jest w typie "Hodegetri", czyli "Wskazującej drogę". Słynący od początku cudami i łaskami Obraz Matki Bożej Czerwińskiej w 1648 roku został ogłoszony jako cudowny przez Karola Ferdynanda Wazę, biskupa płockiego, wcześniejszego opata klasztoru czerwińskiego. W 1686 roku obraz ozdobiono srebrną sukienką trybowaną i bogato złoconą. W 1970 roku obraz został ukoronowany złotymi koronami papieskimi przez Prymasa Polski Stefana Kardynała Wyszyńskiego. W 1968 roku kościół zyskał tytuł Bazyliki Mniejszej.

Romański portal z lat 1140 -1160.

Ogromny romański portal pochodzi z połowy XII wieku i do dzisiaj zachował oryginalne elementy. Oryginalne są w nim trzy łuki, tzw. archiwolty, z dekoracją plecionkową i sznurową oraz kapitele z przedstawieniami. Lewy przedstawia siłacza duszącego dwa smoki, a na prawym dostrzec można głowę z oślimi uszami. Z tego portalu zachowała się także część tympanonu z dwoma postaciami apostołów.                                         
                                  

Miecze upamiętniające Grunwald i króla Jagiełło.

                                                                                    

Niestety zdjęć z wnętrza kościoła nie posiadam, ponieważ była zamknięta krata i nad tym ubolewam ... gdyż na końcu południowej nawy znajdują się niezwykle rzadkie w Polsce freski z XIII wieku, a raczej ich fragmenty.
Świątynia znajduje się niedaleko drogi krajowej nr 62, jadąc od strony Płocka po prawej stronie. Do klasztoru  łatwo trafić, gdyż przy głównej drodze znajduje się drogowskaz.