POMARZANKI - Ruiny dworu z XIX w. (woj.mazowieckie, pow.gostyniński)

Widok od północy.

Jadąc w poszukiwaniu kolejnych dworów i pałaców przejeżdżałem przez wiadukt nad autostradą A1. Po prawej stronie za wiaduktem, zauważyłem pozostałości budowli, a moją szczególną uwagę przykuły okazałe filary. Pomyślałem, iż z uwagi na całościowy wygląd, być może budynek jest zabytkiem. Na miejscu napotkałem starszą Panią mieszkającą w "prowizorycznym" budynku tuż przy ruinach, która powiedziała mi, że była synową ostatnich właścicieli owego obiektu. Okazało się, że moje przypuszczenia były trafne i ów budowla to ruiny dworu, wybudowanego prawdopodobnie w XIX wieku. Dowiedziałem się również, że w latach 50 ubiegłego stulecia obiekt był jeszcze zamieszkiwany.

Widok od południowego wschodu.

 Moja rozmówczyni poinformowała mnie, że w elewacji południowej znajdowało się również drugie wejście do dworu, moim zdaniem frontowe.

Na pierwszym planie,  widoczne częściowo zachowane skrzydło południowe dworu.

Okno w elewacji południowej.

Widok od wschodu.

 

Widok południowego zachodu.

Pozostałości dworu znajdują się przy drodze wojewódzkiej nr. 581, między miejscowością Łanięta a Sokołowem. Ruiny oddalone są od Płocka o 42 km.

PAPOWO BISKUPIE - Ruiny Zamku Krzyżackiego Komturskiego z XIII / XIV w. (woj.kuj. - pomorskie, pow.chełmiński)

Widok ruin zamku od północy z widocznym przedbramiem.

Warownia została wzniesiona na przełomie XIII/XIV wieku i stanowiła siedzibę komtura. Obiekt był zamkiem konwentualnym dwuczłonowym, składającym się z zamku głównego oraz przedzamcza.  Umiejscowiony był na niewielkim wzniesieniu, które było otoczone zamkową fosą, której pozostałości możemy zauważyć w postaci jaru po zachodniej oraz południowej stronie warowni. Głównym materiałem, który posłużył do budowy zamku był kamień narzutowy, (co wyróżniało go od większości warowni) granit oraz cegła.

Poniżej zamieszczam rekonstrukcję zamku (źródło: Leksykon Zamków w Polsce)

1. Przedbramie.
2. Most nad fosą.
3. Dziedziniec.
4. Wieżyczki w narożach.
5. Wieża bramna 
     prowadząca na   
     przedzamcze.
6. Baszty.
7. Przedzamcze.

Zamek zbudowany został na planie kwadratu z podpiwniczonymi skrzydłami. Posiadał mały dziedziniec otoczony drewnianymi krużgankami, a w narożach znajdowały się wystające poza lico murów wieżyczki. Dodam również, iż dzięki najnowszym badaniom przeprowadzonym przez archeologów okazało się, że warownia posiadała drugie przedzamcze od strony południowej.

Zachowany fragment górnej elewacji skrzydła północnego części wschodniej, mieszczący kaplicę.

Poniższe zdjęcia przedstawiają prawdopodobnie wnętrza refektarza znajdującego się w skrzydle północnym w części zachodniej.

W roku 1421, gdy zakon postanowił zlikwidować komturię w Papowie, warownia zaczęła pełnić funkcje siedziby wójta. W 1466 roku, po II pokoju toruńskim zamek został przyłączony do Polski. W roku 1505 król Aleksander I Jagiellończyk podarował zamek biskupom chełmińskim, którzy utracili go dopiero w roku 1772 na mocy decyzji króla pruskiego Fryderyka II Hohenzollerna. Odebrana biskupom warownia niestety popadła w ruinę, co spowodowało stopniowe rozbieranie murów zewnętrznych dla pozyskania materiału budowlanego.

Do chwili obecnej z zamku zachowały się sięgające wysokości piętra mury obwodowe trzech skrzydeł: północnego, zachodniego i wschodniego, przyziemia południowego oraz pozostałości przedbramia.

Widok z dziedzińca. Fragment skrzydła zachodniego oraz ściany działowej.

Dwa poniższe zdjęcia przedstawiają skrzydło wschodnie warowni.

Widok ruin zamku od strony południowej.

Ruiny zamku znajdują się w centrum miejscowości. Jadąc w kierunku gotyckiego kościoła p.w. św. Mikołaja, po przeciwległej stronie drogi w odległości ok. 200 m. ujrzymy na wzniesieniu ruiny warowni. Zamek oddalony jest od Płocka o ok. 130 km.

WĄPIELSK - Eklektyczny pałac z XIX w. (woj.kuj.- pomorskie, pow.rypiński)

Elewacja frontowa pałacu. Widok od zachodu.

Na eklektyczny pałac w Wąpielsku natrafiłem przypadkiem, przejeżdżając obok niego zmierzając do ruin zamku w Radzikach Dużych. Moja ciekawość jak i wygląd obiektu sprawiły, że mimo wczesnej pory postanowiłem się zatrzymać i zapytać o pozwolenie sfotografowania owego zabytku. Na moje szczęście właściciel okazał się osobą życzliwą i mogłem swobodnie pstryknąć kilka fotek.

Obiekt powstał w drugiej połowie XIX wieku dla Walentego Siemiątkowskiego herbu Jastrzębiec. Obiekt był kolejno dziedziczony i pozostał w rękach rodziny do wybuchu II wojny światowej. Po zakończeniu wojny pałac przeszedł na własność państwa, co przyczyniło się, że zniszczeniu uległy wnętrza obiektu oraz pozbawiony został detali architektonicznych. Jeszcze w roku 2004 w pałacu znajdowały się mieszkania prywatne oraz mieściła się w nim przychodnia lekarska. Od kilku lat obiekt jest własnością prywatną i został  pięknie odrestaurowany.

Na poniższych dwóch zdjęciach widzimy elewację wschodnią pałacu z widocznym tarasem, który powstał prawdopodobnie dopiero po ostatniej renowacji obiektu przez obecnego właściciela.

Widok od wschodu.

Jako  ciekawostkę mogę dodać, iż w roku 1928 gościem pałacu był Prezydent RP Ignacy Mościcki.

Obiekt znajduje się na północny zachód od Rypina w drodze do Radzik Dużych. 

Obiekt oddalony jest od Płocka o ok. 85km.

KUROZWĘKI - Pozostałości zamku z XIV w. (woj.świętokrzyskie, pow.staszowski, gm. Staszów)

Front pałacu od południowego - zachodu.

Pałac w Kurozwękach posiada bogatą i ciekawą historię. W XIV w. na początku był rycerskim zameczkiem i należał do rodziny Kurozwęckich herbu Poraj. W XVI wieku a dokładnie w roku 1521 przeszedł na własność rodziny Lanckorońskich herbu Zadora, którzy stopniowo zaczęli zmieniać jego wygląd na dwór obronny. Kiedy ostatni z rodu Lanckorońskich umarł bezdzietnie, pozostawił majątek żonie, Annie z Dembińskich herbu Rawa, która w roku 1752 ponownie wyszła za mąż za Macieja Sołtyka, wnosząc Kurozwęki w posagu.

Wtedy to obronna budowla zaczęła być przekształcana na barokową rezydencję, która zupełnie zmieniła jej charakter. Wówczas dobudowana została elewacja frontowa, podniesiono poziomy pomieszczeń oraz modernizacji uległy wnętrza pałacowe. 

Tył pałacu z widocznymi pozostałościami zamku.

Fronton pałacu z tarczami herbowymi właścicieli.

W 1833 roku Emilia Sołtyk poślubia Pawła Popiela herbu Sulima i od tej pory zaczyna się okres przynależności pałacu do rodziny Popiel. We wrześniu 1944 roku pozostałą rodzinę Popielów zmuszono do opuszczenia majątku, a wszystkie budynki i grunty zostały przejęte przez państwo. W roku 1989 w Kanadzie odbył się rodzinny zjazd rodziny Popielów, który był okazją do wszczęcia starań o odzyskanie majątku. W 1991 roku ruina pałacu i część parku zostały odkupione od państwa i powróciły w ręce spadkobierców ostatnich przedwojennych właścicieli. Za zgodą rodziny posiadłość objął Jan Marcin, który w związku z tym przeniósł się z emigracji do Polski.

                                                              

Na zdjęciach powyżej widzimy pawilon wschodni, który powstał w drugiej połowie XVIII wieku i prawdopodobnie pełnił kiedyś funkcje herbaciarni lub pawilonu myśliwskiego. Obecnie w oficynie znajdują się dwa apartamenty z kominkiem oraz salon konferencyjny.

Wewnętrzny dziedziniec  pałacu. 

Chciałem też zauważyć, że zamek Kurozwęcki, przebudowany w XVIII wieku na pałac, nigdy w swej długiej historii nie został sprzedany tylko był zawsze dziedziczony. 
Wnętrza kurozwęckiego Pałacu udostępnione są do zwiedzania z przewodnikiem, który zapoznaje turystów z historią pałacu oraz zamieszkujących go rodów, a także z aktualnymi ciekawostkami.
                                                                                
                                                                            

                                                            
                                                    
                                                                        
        

Kaplica

W piwnicach pałacu zorganizowana została salka muzealna, w której obejrzeć można reprodukcje broni rycerskiej oraz zabytki znalezione podczas prowadzonego od 2000 roku odgruzowywania i porządkowania piwnic zamkowych.

... przed zejściem do piwnic.

Piwnice - sklepienia.

Piwnice.

     
                                                                              
         



Dodatkowo na terenie zespołu pałacowo - parkowego istnieje jeszcze wiele  innych atrakcji, zwłaszcza dla najmłodszych. Znajduje się tu hodowla  bizonów, do których za drobną opłatą możemy podjechać wozem ciągniętym przez traktor. Oprócz tego jest jeszcze mini zoo, w którym są świnki wietnamskie, lamy, osiołki, kozy itp. oraz plac zabaw. Ofertę pałacu uzupełnia stadnina koni oferująca amatorom jazdy wiele atrakcji.

 Miejsce, które szczerze mogę polecić wszystkim bez względu na wiek, gdyż każdy znajdzie tu coś interesującego dla siebie.                         

Kurozwęki położone są przy drodze nr. 765, między Szydłowem a Staszowem.