sobota, 9 kwietnia 2016

GDAŃSK - Baszta przedzamcza z XIV - XV w. Zamku Krzyżackiego Komturskiego (woj.pomorskie)



Baszta Łabędź.


Zamek Krzyżacki w Gdańsku jako siedziba gdańskiego komtura powstał na miejscu grodu książąt pomorskich, zniszczonego w 1308 roku. Zamek położony był na lewym brzegu Motławy, przy jej ujściu do ówczesnego koryta Wisły i był włączony w system obronny miasta. Niestety nie jest znana dokładna data rozpoczęcia budowy gdańskiego zamku, za prawdopodobną przyjmuje się rok 1340. Komturia Gdańska położona w strategicznym politycznie i gospodarczo miejscu, czyli u ujścia największego szlaku wodnego kraju do morza, należała do dużych i ważnych  jednostek administracyjnych w państwie zakonnym. 
Warownia w Gdańsku była zamkiem konwentualnym  i składała się z zamku wysokiego i z dwóch przedzamczy. Zamek wysoki, prawdopodobnie swoim wyglądem przypominał zamek w Gniewie. Zamek gdański posiadał wieże obronne  w narożach w tym jedną wysoką (bergfried). Zbudowany był na planie kwadratu w obrębie dzisiejszych ulic: Rycerskiej, Sukienniczej, Czopowej i Grodzkiej.
Na północ i zachód od Zamku Wysokiego wybudowano przedzamcza, otoczone murem obronnym z basztami i z najdalej wysuniętą na południowy-zachód Basztą Rybacką obecnie zwaną Łabędź, broniącą dostępu od strony Głównego Miasta i kontrolującą port na Motławie.
Na przedzamczu północnym znajdowały się warsztaty, młyny, spichlerze, szpital oraz kościół. Natomiast na przedzamczu zachodnim znajdowało się głównie zaplecze portu zamkowego.
W roku 1454 wybuchło powstanie przeciw zakonowi, podczas którego mieszczanie zniszczyli i szybko rozebrali zamek, likwidując w ten sposób symbol krzyżackiego panowania.


Baszta Łabędź.

Niestety do dziś z zamku zachował się jedynie niewielki fragment muru przy ulicy Wartkiej (zdjęć nie posiadam) oraz przedstawiona baszta Łabędź (Rybacka) stojąca obok Targu Rybnego, która powstała na miejscu jednej z wież przedzamcza. Baszta została uszkodzona podczas działań wojennych w roku 1945 a odrestaurowana w 1967, nadając jej kształt z początku XVI wieku.